Viêm âm đạo mãn tính ở nữ giới ngày càng gia tăng ở nước ta. Tuy nhiên phần vì chủ quan phần vì ngại thăm khám khiến bệnh chuyển biến nhanh, gây biến chứng đe dọa sức khỏe, cuộc sống hôn nhân của chị em. Nếu bản thân đang đối mặt với tình trạng này và bạn chưa biết cách giải quyết hiệu quả hãy cùng chúng tôi tìm hiểu ngay.

Bệnh viêm âm đạo mãn tính là gì?

Đây là giai đoạn sau của thời kỳ cấp tính (khi bị viêm âm đạo không được chữa trị dứt điểm, tái phát lại nhiều lần). Lúc này tổn thương tại vùng kín đã trở nên nghiêm trọng hơn, càng kéo dài việc điều trị lại càng khó khăn, bế tắc. Đặc biệt viêm nhiễm có thể lây lan sang các vùng khác, đe dọa sức khỏe, hạnh phúc gia đình.

Rất nhiều tác nhân được chỉ ra làm tăng nguy cơ bị viêm nhiễm mãn tính ở nữ giới đó chính là vi khuẩn, nấm và thói quen xấu của chính chị em phụ nữ trong việc chăm sóc, vệ sinh vùng kín gây ra. Do đó để trị dứt điểm, tránh bệnh dai dẳng, tái phát thường xuyên nữ giới cần tìm hiểu ngay các thông tin về bệnh nhất là nguyên nhân, dấu hiệu sớm tìm gặp bác sĩ.

Nguyên nhân gây viêm âm đạo mãn tính

Viêm âm đạo dễ chuyển sang giai đoạn mãn tính là do một trong những nguyên nhân sau:

• Vi khuẩn, virus: Vi khuẩn, nấm candia, trùng roi trichomonas, tạp khuẩn (Gram + và Gram -),… những loại nấm khuẩn này thường ký sinh hoặc lây nhiễm từ bên ngoài vào khi có điều kiện thuận lợi sẽ bùng phát gây viêm sưng, nhiễm trùng.
• Do sử dụng thuốc kháng sinh: Việc lạm dụng thuốc kháng sinh, dùng không đúng liều lượng gây tình trạng kháng thuốc, nhờn thuốc, khiến cơ thể không thể kháng lại một số loại vi khuẩn. Đồng thời trong quá trình diệt khuẩn, nấm sẽ vô tình tiêu diệt cả lợi khuẩn. Khi môi trường âm đạo thay đổi, vi khuẩn, tác nhân gây bệnh dễ xâm nhập và sinh sôi.
• Do lây nhiễm: Nấm khuẩn, virus có thể lây nhiễm qua quá trình quan hệ tình dục từ “bạn tình” đặc biệt là trùng roi và nấm candida trong trường hợp
• Vệ sinh không đúng cách: Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất, nữ giới dễ mắc phải nhất. Việc xem nhẹ, lười vệ sinh, vệ sinh không đúng cách khiến nấm khuẩn tích tụ. Ngoài ra thụt rửa sâu khiến vùng kín bị tổn thương, vi khuẩn càng có điều kiện xâm nhập sâu lúc này viêm nhiễm nghiêm trọng hơn.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch yếu, bị rối loạn khiến nấm, khuẩn dễ xâm nhập, lấn át vi khuẩn có lợi khiến bệnh tiến triển nhanh, tổn thương ngày càng nặng.

Triệu chứng viêm âm đạo mãn tính

Cũng giống như tình trạng viêm cấp tính nhưng dấu hiệu nhận biết ở giai đoạn này rõ ràng hơn. Chẳng hạn:

• Tiết dịch âm đạo nhiều, màu sắc lạ: Dịch âm đạo đóng vai trò là chất bôi trơn, giữ ẩm âm đạo khi bị viêm dịch không như bình thường mà tiết ra nhiều, vón cục, đặc quánh như mủ, có màu trắng đục, vàng, xanh hoặc có lẫn máu…
• Ngứa rát: Cảm giác ngứa có thể xuất hiện từ vùng mu, môi lớn hay thậm chí là ngứa ngáy, bứt rứt trong âm hộ.
• Mùi hôi ở âm đạo: Khi bị viêm nhiễm mãn tính âm đạo thường có mùi hôi với mức độ nhẹ hoặc nồng khác nhau tùy vào tác nhân gây bệnh mà chủ yếu là vi khuẩn, nấm, trùng roi. Mùi hôi thường gia tăng sau khi quan hệ.
• Nóng rát vùng kín, tiểu rát: Tổn thương trong âm đạo nặng, xuất hiện viêm loét, nhiễm trùng khi đi tiểu chị em thường thấy xót. Bên cạnh đó vùng kín nóng bừng bừng khó chịu.
• Đau đớn khi quan hệ: Một biểu hiện thường gặp nữa khi bị viêm âm đạo mãn tính đó chính là cảm giác đau khi quan hệ tình dục. Nếu tần suất và cường độ quan hệ càng nhiều, càng mạnh chị em càng bị đau thậm chí chảy máu sau khi quan hệ.

Thông qua các dấu hiệu bệnh, mọi người phần nào có thể xác định tác nhân gây viêm nhiễm âm đạo do loại nấm khuẩn nào gây ra. Cụ thể:

Triệu chứng bệnh do trùng roi

• Âm đạo bị ngứa, đau rát ở bên trong.
• Khí hư ra nhiều bất thường, dịch đặc quánh giống mủ có màu vàng, xanh, có mùi thậm chí xuất hiện bọt khí.
• Quan hệ bị đau rát, tiểu buốt, một số trường hợp còn lẫn tơ máu.

Dấu hiệu viêm âm đạo mãn tính do vi khuẩn

• Khí hư, huyết trắng ra nhiều thường trắng đục, vàng nhạt, dịch loãng, mùi hôi.
• Sung huyết, sưng tấy âm đạo.
• Chảy máu khi quan hệ.

Triệu chứng khí hư do nấm

• Khí hư màu trắng đục, vón cục như bã đậu.
• Mùi hôi nhẹ
• Ngứa vùng kín vào ban đêm.
• Niêm mạc âm đạo, môi lớn sưng đỏ, có dịch trắng, loét.
• Đau khi quan hệ, khó tiểu.

Viêm âm đạo mãn tính nguy hiểm ra sao?

Mặc dù không đe dọa trực tiếp đến tính mạng của phụ nữ nhưng có rất nhiều tác hại được tìm thấy ở chị em bị viêm nhiễm phụ khoa lâu năm.

• Gây viêm nhiễm sang cơ quan khác: Viêm cổ tử cung, viêm lộ tuyến cổ tử cung, viêm tắc vòi trứng, viêm vùng chậu… là những bệnh lý dễ mắc phải khi nữ giới bị viêm âm đạo mãn tính, không điều trị kịp thời.
• Ảnh hưởng đến khả năng sinh sản: Viêm âm đạo mạn có thể là nguyên nhân gây vô sinh, hiếm muộn ở chị em phụ nữ. Ngoài ra bệnh còn khiến ham muốn giảm, trường hợp mang thai dễ bị sảy thai, sinh non, ảnh hưởng đến bé.
• Ảnh hưởng đến tâm lý mối quan hệ vợ chồng: Bởi các triệu chứng bệnh khiến chị em cảm giác tự ti khi đi ra ngoài giao tiếp hay là trong đời sống vợ chồng. Việc lo nghĩ làm sao để chấm dứt tình trạng này khiến chị em suy nhược tinh thần, mất ăn, mất ngủ.

Viêm âm đạo mãn tính có chữa được không? Điều trị bằng cách nào?

Bởi các chứng bệnh đã chuyển nặng, tổn thương tại niêm mạc khó phục hồi hoàn toàn do đó việc điều trị viêm âm đạo mãn tính thường kéo dài, khó trị dứt điểm. Tuy nhiên nếu chị em tích cực, tuân thủ đúng nguyên tắc sẽ cải thiện các triệu chứng viêm nhiễm. Dưới đây là những phương pháp phổ biến nhất:

Điều trị bằng thuốc tây y

Y học hiện đại chỉ ra nguyên nhân chính của bệnh viêm âm đạo mãn tính là do khuẩn, trùng roi, nấm… gây ra vì vậy dùng thuốc ức chế, tiêu diệt vi khuẩn được đẩy mạnh trong giai đoạn này.

1. Thuốc trị viêm do nhiễm vi khuẩn:

• Thuốc kháng sinh nhóm cephalosporin có tính kháng phổ rộng, dùng để tiêu diệt vi khuẩn hiếu khí.
• Thuốc Ceftriaxon 250mg (dạng tiêm một liều duy nhất) dùng để trị vi khuẩn lậu.
• Thuốc Doxycyclin 100mg uống liên tục trong 1 tuần, được dùng cho trường hợp bị viêm âm đạo mãn do khuẩn chlamydia trachomatis.

2. Thuốc điều trị nấm candida

• Thuốc Fluconazol 150mg viên uống 1 liều duy nhất hoặc Itraconazol (Sporal) 100mg uống theo đợt 3 ngày liên tiếp, mỗi ngày 2 viên.
• Các loại thuốc đặt âm đạo nystatin, clotrimazol 200mg, econazol 150mg… cũng thường được bác sĩ chỉ định dùng.

3. Thuốc chữa viêm âm đạo mãn tính do trùng Trichomonas

Chủ yếu sử dụng các dẫn xuất của nitroimidazol gồm: thuốc Flagyl (chứa hoạt chất metronidazol), thuốc kháng sinh Secnidazol, tinidazol, ornidazol… Ngoài ra còn được chỉ định kết hợp cùng một số loại thuốc chữa nấm như amphotericin B hay fluconazol

4. Sử dụng thuốc chứa hormone estrogen

Dùng trong trường hợp nữ giới bị viêm do suy giảm nội tiết tố thường là phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh.  Sử dụng nhóm thuốc này giúp điều tiết, cân bằng môi trường âm đạo, ngăn ngừa viêm nấm tái phát.

Lưu ý khi dùng thuốc: Không nên lạm dụng thuốc kháng sinh, thuốc đặt âm đạo. Dùng theo đúng liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Điều trị ngoại khoa cho chị em bị viêm âm đạo mãn tính.

Phương pháp ngoại khoa chữa viêm âm đạo mãn tính

Phẫu thuật trong trường hợp bị viêm nhiễm, biến chứng vào sâu bên trong như cổ tử cung, tử cung…

• Phẫu thuật nội soi: Là phương pháp được áp dụng tại nhiều bệnh viện, cơ sở y tế nước ta bằng cách sử dụng dao điện cắt nhỏ, màn hình 3D theo dõi. Bác sĩ có kinh nghiệm sẽ tác động vào phần tổn thương loại bỏ tác nhân gây bệnh.
• Phẫu thuật môi bé: Đây là phương pháp được thực hiện trong trường hợp chị em bị nấm mốc trú ngụ che lấp xung quanh vùng kín.
• Phẫu thuật nội soi robot: Được chỉ định cho trường hợp viêm âm đạo, viêm phụ khoa mãn tính, viêm tại vòi trứng, ổ bụng.

Ngoài ra còn có các phương pháp chiếu laser, cùng các kỹ thuật hiện đại, tân tiến được cập nhật từ các quốc gia trên thế giới sẽ giúp điều trị viêm nhiễm âm đạo mãn tính hiệu quả.

Tùy vào mức độ ảnh hưởng, biến chứng của bệnh viêm âm đạo mãn tính cùng tiền sử bệnh lý, sức khỏe bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh áp dụng phương pháp ngoại khoa phù hợp.

Thuốc đông y

Kết hợp loại trừ yếu tố gây bệnh Đông y chỉ ra nguyên nhân gây viêm âm đạo và các bệnh viêm nhiễm phụ khoa phần lớn là do sự tổn thương khí huyết dẫn đến các tạng can, tâm, tỳ, thận bị ảnh hưởng. Ngoài ra còn do ngoại tà xâm nhập, sức đề kháng kém, thói quen vệ sinh, đời sống tình dục… gây ra.

Một số bài thuốc nổi bật thường được chỉ định cho nữ giới bị viêm âm đạo mãn tính gồm:

• Bài thuốc 1: Gồm các thành phần trinh nữ hoàng cung, bạch thược, ích mẫu, sài hồ, tam thất, phục linh, bạch truật… cùng nhiều thành phần khác được gia giảm theo cơ địa của chị em cũng như tình trạng viêm nhiễm. Thuốc sau khi bốc về mỗi ngày sắc 1 thang, chia uống 2 – 3 lần/ngày kiên trì sử dụng đến khi dứt điểm các triệu chứng viêm âm đạo mãn.
• Bài thuốc 2: Hạ khô thảo, sinh mẫu lệ, tô tử, vương bất lưu hành… là những thành phần cần có trong bài thuốc này. Thuốc cho vào sắc uống ngày 1 thang, dùng trong ít nhất 1 tháng để thuốc ngấm đẩy lùi tác nhân gây bệnh từ bên trong.
• Bài thuốc 3: Quế chi, đan sâm, đan bì, bạch linh, mẫu lệ, xích thược… kết hợp với các dược liệu khác theo gia giảm của lương y. Thuốc sắc uống ngày 1 thang kiên trì dùng ít nhất 1 tháng.
• Bài thuốc 4: Thành phần xuyên khung, xà sàng tử, đan sâm, bạch chỉ, bạch đồng nữ… Tất cả đem rửa sạch rồi cho vào nồi cùng khoảng 1 – 2 lít nước đun sắc để rửa âm đạo.

Có thể kết hợp thuốc uống và thuốc rửa âm đạo để tăng hiệu quả chống viêm, diệt khuẩn đẩy lùi bệnh viêm âm đạo mãn tính từ trong ra ngoài.

Ngoài các phương pháp trên, nhiều bệnh nhân viêm âm đạo mãn tính áp dụng các bài thuốc dân gian chữa bệnh tại nhà. Thực tế các mẹo này chỉ phù hợp với trường hợp mới bị viêm nhiễm, viêm nhẹ, còn chị em đã bị viêm âm đạo mạn không nên áp dụng để tránh tốn thời gian, công sức thực hiện.

Cách phòng tránh viêm âm đạo mãn tính kéo dài dai dẳng?

Chữa viêm âm đạo mạn dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ thôi là chưa đủ, chị em cần chú ý cả những thói quen trong vệ sinh, sinh hoạt vợ chồng và chế độ dinh dưỡng, tập luyện. Kết hợp, thực hiện đồng bộ các vấn đề lại sẽ phòng ngừa viêm nhiễm vùng kín biến chứng, ít tái phát trở lại. Dưới đây lừ lời khuyên của chuyên gia về cách phòng bệnh bạn có thể tham khảo.

Về cách vệ sinh vùng kín

Chị em nên:

• Vệ sinh thường xuyên mỗi ngày, tối thiểu 1 lần/ngày. Trong thời gian “đèn đỏ” chị em nên rửa vùng kín sau mỗi lần thay băng vệ sinh rồi dùng giấy sạch mềm thấm khô.
• Sử dụng nước sạch, dung dịch vệ sinh được chiết xuất từ các thành phần thảo dược tự nhiên, lành tính.
• Mặc quần lót rộng, thấm hút tốt, sau 3 tháng nên thay mới. Không dùng lại quần lót mặc trong thời gian bị bệnh. Khi giặt nên phơi trực tiếp dưới ánh nắng.
• Thay băng vệ sinh 3 – 4 lần/ngày tùy vào lượng kinh tiết ra. Dùng sản phẩm chất lượng tránh loại có mùi.

Sinh hoạt vợ chồng sao cho đúng?

• Cần vệ sinh bộ phần sinh dục ở cả nam và nữ giới trước khi quan hệ.
• Sử dụng bao cao su để bảo vệ, tránh vi khuẩn, nấm, trùng và các bệnh lây qua đường tình dục.
• Tránh các động tác thô bạo, tần suất kéo dài nhằm ngăn chặn tổn thương cho vùng kín.

Nên ăn gì, kiêng gì khi bị viêm âm đạo mãn tính?

Để ngăn chặn bệnh cách đơn giản nhất chị em nên chú ý chế độ dinh dưỡng hàng ngày.

Nên ăn:

• Rau xanh, trái cây chứa nhiều vitamin, chất chống oxy hóa, năng lượng tốt cho sức khỏe, ổn định sức đề kháng.
• Ăn sữa chua mỗi ngày, có thể trộn cùng trái cây, chế biến cùng các loại thực phẩm có lợi khác.
• Ăn tỏi và các loại gia vị như gừng, nghệ… nhằm chống viêm, sát trùng, ngăn ngừa tác nhân gây bệnh.

Hạn chế ăn:

• Đồ cay nóng như tiêu, ớt, sa tế…
• Đồ ăn nhiều dầu mỡ, chiên rán, xào khoai tây chiên, nem chua rán, xiên thịt, viên, gà rán…
• Tránh đồ ngọt như bánh kẹo, socola, nước ngọt có ga…
• Hải sản gồm các loại tôm, ghẹ, cua, sò lông, ngao…
• Các loại đồ uống nhiều cồn, chất kích thích như cà phê, rượu, bia…

Ngoài những vấn đề trên chị em cũng cần lưu ý tăng cường tập luyện thể dục, điều chỉnh tâm trạng, tránh căng thẳng stress và thăm khám sức khỏe tổng quát, sức khỏe sinh sản 1 năm 2 lần.

Hy vọng những thông tin về bệnh viêm âm đạo mãn tính và cách điều trị, phòng ngừa trên phần nào giúp chị em tìm ra hướng đi đúng đắn cho mình. Viêm âm đạo càng sớm điều trị càng tránh được những rủi ro cho sức khỏe, vì vậy đừng ngần ngại tìm đến ngay các cơ sở chuyên sản phụ khoa để khám, chữa ngay khi có những dấu hiệu viêm ngứa, ra khí hư bất thường.

ĐỌC THÊM:

• Cách chữa viêm âm đạo tại nhà an toàn, hiệu quả cho chị em
• 10 địa chỉ khám viêm âm đạo tốt nhất tại Hà Nội, Hồ Chí Minh