Viêm âm đạo cấp căn bệnh có thể gặp trên 90% phụ nữ Việt. Sớm nhận biết dấu hiệu và thực hiện các phương pháp điều trị kịp thời sẽ giúp chị em hạn chế ảnh hưởng của bệnh đến sức khỏe, cuộc sống hôn nhân. Vậy viêm âm đạo cấp là như thế nào, biến chứng nguy hiểm ra sao, cùng tìm hiểu ngay.

Bệnh viêm âm đạo cấp tính là gì? Các cấp độ bệnh

Đây là giai đoạn khởi đầu của bệnh viêm nhiễm phụ khoa ở nữ giới. Bệnh hình thành do vi khuẩn, nấm cùng nhiều yếu tố tác động. Các triệu chứng bệnh thường đến đột ngột trong thời gian ngắn nếu được xử lý kịp thời sẽ được loại bỏ. Khả năng tái phát lại tình trạng viêm âm đạo khá cao nếu chị em có đời sống tình dục bừa bãi, vệ sinh không đúng cách.

Viêm âm đạo cấp được chia thành 3 cấp độ bao gồm:

Cấp độ 1: Khi vi khuẩn, các tác nhân gây bệnh mới xâm nhập các triệu chứng còn nhẹ, chưa rõ ràng.

Cấp độ 2: Biểu hiện viêm sưng, ra khí hư bất thường, khó chịu vùng kín rõ ràng hơn, chị em có thể khắc phục dễ dàng bằng thuốc chống viêm, kháng sinh theo chỉ định.

Cấp độ 3: Là giai đoạn chuyển giao từ viêm nhẹ sang viêm nhiễm nặng. Giai đoạn này nếu không được chữa trị dễ chuyển sang mạn tính.

Triệu chứng viêm âm đạo cấp

Các dấu hiệu viêm nhiễm âm đạo cấp tính thực ra rất dễ nhận biết chỉ cần chị em chú ý. Bởi đây là khu vực nhạy cảm của chị em. Hãy tìm cách xử lý ngay nếu thấy những biểu hiện sau:

• Dịch âm đạo tiết nhiều: Đây là dấu hiệu đầu tiên dễ thấy bằng mắt thường ở giai đoạn này, tuy nhiên phần lớn đều chủ quan. Khi đó, dịch tiết ra không có trong như bình thường mà có sự biến đổi về màu sắc, nhẹ có thể là trắng như bã đậu, tiết theo màng nhỏ hoặc vón cục, tình trạng nặng hơn có thể chuyển màu xanh, vàng nhạt.
• Ngứa tại vùng kín: Khi bị viêm, vùng kín đặc biệt là môi lớn luôn ngứa, bứt dứt khiến chị em khó chịu, muốn gãi và gãi trong vô thức.
• Có mùi hôi vùng kín: Do vùng kín luôn ẩm ướt bởi lượng khí hư tiết nhiều cùng với sự xâm nhập của vi khuẩn mà gây ra mùi chua, tanh khó chịu. Viêm nhiễm càng nặng mùi càng nồng hơn.
• Âm đạo bị sưng tấy: Thêm một dấu hiệu thường gặp khi bị viêm cấp tính. Mọi người có thể cảm nhận được độ sưng của âm đạo khi rửa, cảm giác nóng rát, quan sát qua gương có thể thấy môi lớn, môi nhỏ đều sưng đỏ.
• Quan hệ tình dục bị đau rát: Bởi viêm, sưng, tổn thương tại niêm mạc âm đạo khiến tâm lý chị em bị ảnh hưởng đồng thời xảy ra hiện tượng bị đau, rát mỗi lần tiếp xúc.
• Âm đạo chảy máu bất thường: Đây là triệu chứng thường chỉ xảy ra khi tổn thương tại vùng kín nặng. Nếu phát hiện tình trạng dính máu bất thường tại quần lót mà không phải chu kỳ kinh nguyệt chị em nên liên hệ bác sĩ ngay.
• Các triệu chứng kèm theo: Tiểu rát, người mệt mỏi, bực tức, khó chịu…

Nguyên nhân viêm âm đạo cấp do đâu?

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra nguyên nhân chính gây viêm nhiễm tại vùng kín và các bệnh phụ khoa là do sự xâm nhập, tấn công của vi khuẩn, nấm men, ký sinh trùng. Cụ thể là:

• Do vi khuẩn: Sự gia tăng đột ngột của các loại vi khuẩn gây hại trong môi trường âm đạo gây ra sự mất cân bằng, từ đó chị em dễ bị viêm cấp tính tại vùng kín.
• Nhiễm trùng nấm men (Candida): Là loại nấm tồn tại ở âm đạo cùng nhiều bộ phận khác trên cơ thể con người. Chúng thường sống hòa bình cho đến khi lớp màng bảo vệ bị phá vỡ chúng sẽ sinh sôi, phát triển và gây viêm nhiễm âm đạo cấp.
• Do trùng roi âm đạo (Trichomonas vaginalis): Đây là loại ký sinh trùng đơn bào gây viêm nhiễm đường sinh dục ở cả nam và nữ. Chúng sống ký sinh trong môi trường âm đạo khi có điều kiện lý tưởng khi độ pH đạt 6 – 6,5, biểu hiện khi nhiễm trùng này thường không rõ ràng.

Ngoài nguyên nhân trên, một số yếu tố khác cũng được tìm thấy làm tăng nguy cơ bị viêm âm đạo cấp như:

• Quan hệ tình dục không an toàn, “tiếp xúc” với nhiều người.
• Sử dụng kháng sinh điều trị các bệnh lý khác trong thời gian dài.
• Các thủ thuật nạo phá thai, thụt rửa âm đạo sâu.
• Vệ sinh vùng kín không sạch, rửa ngược từ sau hậu môn về.
• Nguồn nước bẩn, mặc chung quần áo đặc biệt là quần lót với người bị bệnh.
• Người có sức đề kháng kém, mắc các bệnh rối loạn miễn dịch.
• Phụ nữ đang mang thai, sau sinh, giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh.

Viêm âm đạo cấp có nguy hiểm không?

Bởi đây là giai đoạn đầu nên không gây quá nhiều ảnh hưởng đến chị em. Tuy nhiên việc chủ quan để viêm nhiễm xảy ra mà không có biện pháp can thiệp kịp thời sẽ khiến nữ giới đối mặt với các biến chứng. Điển hình phải kể đến:

• Bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính: Lúc này âm đạo sẽ bị viêm kéo dài, tái phát thường xuyên, khiến các tổn thương tại vùng kín càng nặng nề, khó điều trị hơn.
• Biến chứng sang cơ quan xung quanh: Viêm lan dần từ âm đạo đến các cơ quan xung quanh gây các bệnh viêm cổ tử cung, viêm đường tiết niệu, viêm tắc vòi trứng, giảm khả năng thụ thai…
• Ảnh hưởng đến đời sống tình dục: Bởi vùng kín luôn ngứa ngáy khó chịu, mùi hôi cùng cảm giác đau rát khi quan hệ khiến chị em tự ti ngại tiếp xúc với chồng, bạn tình. Chính điều này khiến đối tác mất hứng, ảnh hưởng đến tâm trạng của 2 bên.
• Ảnh hưởng đến bà bầu, thai nhi: Phụ nữ mang thai bị viêm âm đạo có nguy cơ bị sảy thai, sinh non cao hơn những người không mắc bệnh.
• Biến chứng khác: Ảnh hưởng đến tâm lý, dễ mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như giang mai, lậu, HIV…

Thăm khám và chẩn đoán viêm âm đạo cấp

Tại cơ sở y tế, người bệnh sẽ được bác sĩ khám, tư vấn thông qua các phương pháp sau:

• Khai thác tiền sử bệnh: Chuyên gia sẽ hỏi về các bệnh phụ khoa, bệnh lây nhiễm qua đường tình dục trước đó nếu chị em gặp phải. Ngoài ra bác sĩ còn khai thác thói quen vệ sinh, và đời sống tình dục của chị em.
• Hỏi về các triệu chứng lâm sàng: Đó là những dấu hiệu nữ giới có thể cảm nhận, nhìn thấy bằng mắt thường. Bác sĩ sẽ hỏi cụ thể kết hợp với kết quả thăm khám để chẩn đoán chính xác tác nhân gây bệnh.
• Khám vùng chậu: Thông qua mỏ vịt đặt vào âm hộ bác sĩ sẽ tiến hành quan sát vùng kín, dịch âm đạo, tình trạng viêm sưng.
• Xét nghiệm dịch: Một lượng dịch sẽ được lấy làm mẫu bệnh phẩm để tìm ra nguyên nhân ro vi khuẩn, nấm hay tác nhân nào khác.

Sau khi đã tổng hợp lại những thông tin thu thập được, bác sĩ sẽ chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị phù hợp.

Các biện pháp điều trị viêm âm đạo cấp hiện nay

Viêm âm đạo cấp dễ điều trị nên ngay khi phát hiện các dấu hiệu mọi người cần thăm khám tại cơ sở chuyên khoa để xác định nguyên nhân gây bệnh. Dưới đây là 3 phương pháp phổ biến nhất được nữ giới áp dụng.

Tây y

Hướng điều trị được phần lớn chị em tin tưởng, áp dụng ngay khi có triệu chứng viêm âm đạo cấp chính là dùng thuốc. Tuy nhiên thay vì thăm khám đa số đều ra hiệu thuốc xung quanh để mua về sử dụng. Thuốc để chữa viêm nhiễm phụ khoa ở nước ta có nhiều chủng loại, các dạng bào chế như:

1. Thuốc uống

• Thuốc Metronidazol dùng để điều trị viêm nhiễm do vi khuẩn yếm khí, trichomonas, dự phòng nhiễm khuẩn.
• Thuốc fluconazole: Tác dụng ngăn ngừa bệnh nhiễm trùng về nấm, men.
• Thuốc Doxycyclin: Là thuốc kháng sinh chữa viêm âm đạo cấp, tác dụng ức chế sự tổng hợp protein ngăn chặn viêm, vi khuẩn.
• Iraconazole: Là thuốc kháng nấm, ức chế sự sinh sôi của nấm khuân đồng thời tiêu diệt các tác nhân này.

Thuốc uống theo liều lượng, dùng theo đột cần được bác sĩ kê đơn.

2. Thuốc đặt

• Neo-tergynan: Chứa các thành phần kháng nấm, kháng khuẩn.
• Thuốc đặt Polygynax: Điều trị nhiễm trùng do trùng, nấm candida.
• Thuốc Canesten: Trị viêm âm đạo do Trichomonas, nấm candida và các loại nấm tại vùng kín
• Thuốc Mycogynax: Điều trị vi khuẩn sinh mủ, candida, Gardnerella, Trichomonas.

3. Thuốc bôi chữa viêm âm đạo cấp

• Clindamycin: Là kháng sinh tác dụng ngăn chặn sự tăng trưởng, phát triển của vi khuẩn
• Tetracylin:  Dạng kháng sinh có được dùng để trị viêm, khuẩn kìm hãm sự phát triển của chúng.
• Thuốc Nizoral 2%: Là chất kháng nấm giảm cảm giác viêm, ngứa tại âm đạo.

Lưu ý: Dùng các thuốc tây dù dạng nào mọi người cũng phải dùng đúng liều lượng, hướng dẫn tránh tự ý mua, dùng thuốc bên ngoài.

Chữa viêm âm đạo cấp tại nhà

Thay vì dùng các loại thuốc tây y dễ gây tác dụng phụ, nhiều chị em hiện nay chuyển sang dùng các mẹo dân gian. Phương pháp này hoàn toàn có thể áp dụng với người bị viêm âm đạo cấp, trong đó phổ biến nhất là các cách:

• Dùng lá trầu không

Nhờ hàm lượng tinh dầu cao, hoạt tính mạnh với vi khuẩn, virus, giảm sưng, kháng nấm. Do đó từ xưa nhiều người đã sử dụng mẹo này để điều trị.

2 cách phổ biến nhất với cách chữa bằng lá trầu

Rửa vùng kín với lá trầu không: Sau khi rửa sạch bụi bẩn, bạn chỉ cần vò nát cho vào nồi cùng vài hạt muối, đun sôi để nguội bớt rồi rửa vùng kín 2 – 3 lần/ngày.

Xông hơi vùng kín: Rửa sạch, cho thêm 2 lít nước đun sôi để nguội bớt rồi xông vùng kín trong vòng 10 phút.

• Lá chè xanh

Tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm làm sạch vùng kín tốt, an toàn không gây tác dụng phụ

Chị em có thể dùng 1 nắm lá chè tươi, loại bỏ lá úa hỏng, rửa sạch với nước, cho vào nồi đun sôi xông vùng kín. Sau đó lấy nước này để rửa lại, lau khô với khăn bông.

• Tỏi

Dùng tỏi cũng là cách giúp giảm tình trạng viêm âm đạo cấp được nhiều phụ nữ Việt áp dụng đơn giản nhất là cách:

Đem tỏi giã nát, cho vào nồi nước sôi đã đun để sôi thêm 5 – 10 phút sau đó xông hơi đến khi nguội. Bên cạnh đó chị em cũng có thể ăn tỏi hàng ngày để tăng khả năng chống viêm, kháng khuẩn.

Lưu ý: Cần thực hiện những mẹo này trong thời gian dài, hiệu quả tùy vào mức độ viêm nhiễm âm đạo ở mỗi người.

Đông y trị bệnh

Hướng điều trị khác được chuyên gia khuyến khích đó chính là dùng thuốc đông y chữa viêm âm đạo cấp. Với nguyên tắc lấy gốc để trị, thuốc vừa giúp loại bỏ tác nhân gây viêm, vừa cân bằng âm dương, lưu thông khí huyết, nâng cao sức khỏe. Các bài thuốc đông y thường sử dụng những thành phần chính như:

• Hoàng bá: Có tác dụng chống lại nấm men, kháng khuẩn, giảm tiết dịch được cả y học cổ truyền và y học hiện đại nghiên cứu, chứng minh mang lại hiệu quả cao trong điều trị viêm âm đạo, viêm loét cổ tử cung…
• Trinh nữ hoàng cung: Là vị thuốc quý, thành phần không thể thiếu trong bài thuốc chữa bệnh phụ khoa được dùng cho vua chúa thời xưa. Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra tác dụng của vị thuốc này trong điều trị viêm âm đạo, các bệnh phụ khoa.
• Ích mẫu: Đây cũng là thành phần thường dùng trong điều trị viêm âm đạo cấp, mãn tính bằng đông y. Ngoài tác dụng trị viêm, ích mẫu còn giúp chữa rong kinh, rối loạn kinh nguyệt…

Ngoài ra còn có đại hoàng, sinh địa, bạch thược, xà sàng tử, hoa hồng…

Lưu ý: Mỗi bài thuốc đông y được kết hợp từ nhiều thành phần dược liệu, đảm bảo đủ chính, phụ. Tùy vào thể bệnh mà các lương y sẽ cân đong, gia giảm nguyên liệu. Dùng thuốc đông y cần thời gian dài, dùng đủ liều lượng.

Lời khuyên phòng ngừa viêm âm đạo cấp

Viêm âm đạo cấp để phòng ngừa và điều trị dứt điểm chị em nên chú ý về đời sống sinh hoạt thường ngày, chế độ dinh dưỡng. Dưới đây là những lời khuyên hữu ích cho nữ giới dễ bị viêm nhiễm phụ khoa:

Về thói quen sinh hoạt

• Giữ lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi làm việc hợp lý đặc biệt trong đời sống tình dục nên 1 vợ 1 chồng, hạn chế quan hệ ngoài luồng.
• Vệ sinh vùng kín hàng ngày, sử dụng nước sạch, các loại nước rửa thảo dược, dung dịch vệ sinh chiết xuất từ thiên nhiên. Rửa đúng cách từ trước ra sau, dùng khăn thấm khô trước khi mặc đồ lót.
• Đồ lót nên thay mới sau 3 – 6 tháng sử dụng. Dùng sản phẩm làm bằng chất cotton, thấm hút tốt, nên giặt sạch và phơi dưới ánh nắng.
• Hạn chế thức khuya, giữ tâm lý thoải mái, hạn chế làm việc nặng, căng thẳng.
• Tập luyện thể dục đặc biệt là những bài tập tốt cho vùng kín trong yoga.

Về chế độ dinh dưỡng viêm âm đạo cấp ăn gì, kiêng gì?

Đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng cần thiết mỗi ngày, tránh các thực phẩm có hại cũng là cách giúp chị em giảm thiểu nguy cơ bị viêm âm đạo cấp tính.

Nên ăn:

• Nữ giới nên bổ sung các loại rau củ: Vì trong nhóm thực phẩm này giàu vitamin, chất khoáng, cần thiết giúp tăng cường sức đề kháng, chống oxy hóa cho cơ thể.
• Thực phẩm giàu omega-3: Không chỉ tốt cho não bộ, nhóm thực phẩm này còn có khả năng kháng viêm, mang lại vô số lợi ích cho chị em.
• Sử dụng sữa chua mỗi ngày: Sữa chua chứa lợi khuẩn giúp tiêu diệt, ức chế khả năng sinh sôi, phát triển của các loại nấm khuẩn có hại.
• Uống nhiều nước, sinh tố: Cung cấp đủ nước giúp cơ thể đào thải độc hại, tốt cho cơ thể phụ nữ.

Nên hạn chế

• Đồ cay nóng: Hạn chế đồ ăn cay nóng dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn sinh sôi, phát triển.
• Thực phẩm chứa đường (ngọt): Lượng đường cao sẽ ảnh hưởng đến môi trường âm đạo từ đó vi khuẩn dễ hình thành.
• Đồ hải sản: Nhóm thực phẩm này cũng làm tăng độ ẩm, nóng tại vùng kín dễ gây viêm nhiễm.
• Đồ uống chứa cồn, ga: Chúng ảnh hưởng đến chức năng tạng phủ cùng các cơ quan khác, tạo điều kiện để bệnh tật dễ hình thành, vi khuẩn xâm nhập nhanh, mạnh hơn.

Chú ý tìm hiểu thông tin về bệnh viêm âm đạo cấp cùng hướng xử lý sẽ giúp chị em ngăn ngừa được ảnh hưởng của bệnh đến sức khỏe đặc biệt là cuộc sống hôn nhân. Nếu gặp rắc rối với tình trạng này, chị em đừng ngần ngại tìm cơ sở uy tín để được kháng, tư vấn kịp thời.

ĐỪNG BỎ LỠ:

• Cách chữa viêm âm đạo tại nhà an toàn, hiệu quả cho chị em
• 10 địa chỉ khám viêm âm đạo tốt nhất tại Hà Nội, Hồ Chí Minh