Viêm âm đạo do vi khuẩn là một trong những dạng thường gặp ở nữ giới bị viêm nhiễm phụ khoa. Bệnh gây nhiều rắc rối trong sinh hoạt cũng như hậu quả nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Vậy nguyên nhân khiến âm đạo bị viêm do vi khuẩn là gì và làm thế nào để điều trị? Những thông tin sau sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc trên.

Viêm âm đạo do vi khuẩn là gì?

Âm đạo là nơi sinh sống của nhiều loại vi khuẩn, trong đó có loài có lợi và cũng có loài gây hại. Thông thường hai loại này sẽ cân bằng với nhau giúp môi trường âm đạo được ổn định. Tuy nhiên vì một số nguyên nhân mà vi khuẩn gây hại phát triển vượt lên làm cho âm đạo bị kích ứng, viêm, có mùi hôi và đau rát. 

Ngoài ra, khi nồng độ pH vùng kín bị mất cân bằng, làm khả năng diệt vi khuẩn gây hại bị giảm cũng là một trong các yếu tố khiến chị em bị bệnh viêm âm đạo. Theo thống kê, hầu như phụ nữ luôn phải trải qua ít nhất một lần viêm nhiễm âm đạo do vi khuẩn. Trong đó độ tuổi phổ biến nhất là từ 15 đến 45. 

Theo tổ chức Y Tế Thế Giới, có khoảng 330 đên 390 triệu phụ nữ bị nhiễm khuẩn âm đạo. Tại Mỹ mỗi năm có đến 10 triệu trường hợp mắc bệnh này. Tỷ lệ phụ nữ viêm âm đạo do vi khuẩn tại nước ta được đánh giá khá cao với 25% đến 78%.

Triệu chứng khi bị viêm âm đạo do vi khuẩn

Nhiều trường hợp bệnh nhân vi khuẩn tấn công âm đạo nhưng không có biểu hiện gì. Thường chỉ đi khám định kỳ hay những bệnh phụ khoa khác chị em mới tình cờ phát hiện ra. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình của bệnh chị em nên sớm nhận biết

• Thành âm đạo xuất hiện khí hư có màu trắng, vàng. Ngoài ra còn có mùi hôi tanh khó chịu.
• Cảm giác đau rát nhiều hơn khi đi tiểu. Tình trạng này cũng xuất hiện trong quá trình giao hợp.
• Âm đạo sưng và ngứa ngáy bứt rứt.
• Trường hợp bệnh nặng có thể gây chảy máu âm đạo trong quá trình quan hệ.
• Da quanh vùng kín ửng đỏ và bị viêm.

Nguyên nhân gây viêm âm đạo do vi khuẩn

Có nhiều nguyên nhân khác nhau làm khởi phát bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn. Theo chuyên gia, các nguyên nhân chính bao gồm:

1. Dùng các sản phẩm kém chất lượng cho âm đạo

Hiện nay có nhiều sản phẩm chuyên dùng cho vùng kín để chị em có thể tự tin hơn. Chẳng hạn như nước hoa vùng kín, gel bôi trơn, kem làm hồng âm vùng kín se khít… Việc quá lạm dụng và dùng nhưng dòng sản phẩm kém chất lượng sẽ gây tổn hại đến âm đạo. Lúc này, độ pH dễ bị thay đổi khiến vi khuẩn gây hại có cơ hội phát triển và vi khuẩn có lợi bi tiêu diệt. Ngoài ra, vùng kín phụ nữ cực kỳ nhạy cảm nên khả năng dị ứng, kích ứng có thể xảy ra.  

2. Thụt rửa sai cách

Sau khi quan hệ, trong giai đoạn kinh nguyệt… chị em thường có thói quen thụt rửa âm đạo sâu và mạnh. Việc làm này cũng khiến môi trường pH bị thay đổi, ống âm đạo bị tổn thương. Từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển làm viêm nhiễm âm đạo. Với những ai đang bị bệnh âm đạo thì lại càng nguy hiểm hơn. Hành động thụt rửa như đang giúp vi khuẩn có thể dễ dàng đi sâu vào bên trong, tấn công tử cung, ống dẫn trứng.

3. Quan hệ tình dục bừa bãi

Việc quan hệ tình dục với nhiều người và không áp dụng biện pháp an toàn cũng thúc đẩy vi khuẩn có hại tấn công âm đạo. Quan hệ bừa bãi, mạnh bạo khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào bên trong. Môi trường pH lúc này cũng có nhiều thay đổi dẫn đến nhiễm khuẩn. Đặc biệt là tình trạng quan hệ đồng giới giữa nữ với nữ sẽ làm nguy cơ nhiễm bệnh cao.

4. Ảnh hưởng của thuốc

Một vài loại thuốc khi sử dụng thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến việc tiết ra nội tiết tố từ đó làm thay đổi độ pH. Chị em có thói quen dùng thuốc ngừa thai, thuốc nội tiết, thuốc kháng sinh… sẽ tăng nguy cơ bị viêm nhiễm do vi khuẩn. 

5. Vùng kín không sạch sẽ

Vùng kín của phụ nữ là nơi tồn tại nhiều vi khuẩn nên cần vệ sinh sạch sẽ và đúng cách. Theo đó chị em nên rửa âm đạo bằng nước sạch nhẹ nhàng. Vùng kín không sạch sẽ rất dễ bị vi khuẩn, vi trùng, nấm và các loại ký sinh trùng xâm nhập.

Ngoài ra một vài trường hợp sẽ có khả năng bị viêm âm đạo do vi khuẩn cao như: Phụ nữ mang thai, bệnh nhân tiểu đường, phụ nữ đặt vòng tránh thai…

Viêm âm đạo do vi khuẩn gây hậu quả gì?

Viêm âm đạo do vi khuẩn không đáng lo ngại nếu phát hiện sớm và chăm sóc đúng cách nhưng để lâu ngày những biến chứng mà nó gây ra lại cực kỳ nguy hiểm.

Viêm nội mạc tử cung

Vi khuẩn có hại xuất hiện thời gian dài trong âm đạo có xu hướng di chuyển lên tử cung. Phụ nữ từng sinh con, sảy thai hay nạo phá thai có lớp niêm mạc tử cung dễ bị tổn thương tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công. Viêm nội mạc tử cung thường gây đau rát, nóng sốt và chảy máu vùng kín. Một vài trường hợp bệnh nặng sẽ thể dẫn đến vô sinh.

Viêm vùng chậu

Vùng chậu phụ nữ bao gồm tử cung, vòi trứng, buồng trứng… Những bộ phần này có thể bị tấn công bởi vi khuẩn hoặc trùng roi. Chính vì vậy với bệnh nhân bị viêm âm đạo do vi khuẩn sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh. 

Khó thụ thai

Vi khuẩn làm dịch âm đạo phủ lên thành âm đạo cản trở đường đi của tinh trùng. Độ pH không cân bằng cũng khiến tinh trùng khó di chuyển hơn. Các biến chứng viêm tử cung, buồng trứng cùng tỷ lệ thụ thai của chị em bị giảm đi đáng kể.  

Ảnh hưởng thai kỳ

Thời kỳ mang thai nếu bị viêm âm đạo do vi khuẩn vô cùng nguy hiểm. Vi khuẩn có thể sẽ tấn công đến màng ối. Tình trạng nặng dẫn đến việc sinh non, trẻ nhẹ cân, thậm chí là gây sảy thai. Ngoài ra, trẻ sơ sinh còn có nguy cơ bị mắc các bệnh về da và mắt.

Dễ bị lây nhiễm các bệnh khác

Nhiễm khuẩn âm đạo tạo môi trường cho các bệnh các dễ lây lan. Âm đạo tổn thương kéo theo các bệnh HIV, giang mai, lậu… dễ dàng xâm nhập hơn. Đặc biệt là những bệnh nhân có thói quen quan hệ tình dục một cách bừa bãi.

Ảnh hưởng tinh thần

Vùng kín viêm nhiễm làm người bệnh khó chịu vô cùng. Chị em lúc nào cũng bị ngứa âm đạo, hôi gây thiếu tự tin. Luôn phải lo lắng không biết bản thân đang bị bệnh gì không. Ngoài ra việc giao hợp giữa vợ chồng, người yêu với nhau cũng bị ảnh hưởng khá nhiều.

Xét nghiệm, chẩn đoán, viêm âm đạo do vi khuẩn

Bước đầu tiên trong điều trị nhiễm khuẩn âm đạo đó là chẩn đoán bệnh. Bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng mà bệnh nhân diễn tả cùng các biện pháp chuyên khoa để chuẩn đoán chính xác nhất. 

Soi tươi

Biện pháp chẩn đoán bệnh viêm âm đạo phổ biến đó là soi tươi. Các bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch từ âm đạo bệnh nhân pha với một lượng nước muối sinh lý vừa phải sau đó quan sát trên kính hiển vi. Cách này sẽ giúp xác định nguyên nhân khiến âm đạo bị viêm nhiễm là do ký sinh trùng, vi khuẩn hay tác nhân nào khác. Nếu xuất hiện các tế bào đám mây (clue cells) thì khả năng cao là do vi khuẩn.

Nghiệm pháp Whiff

Lấy lượng dịch tiết ra từ âm đạo. Sau đó cho dung dịch Kali hydroxit (KOH) lên phần dịch âm đạo. Nếu xuất hiện mùi hôi thì có thể bạn đã bị nhiễm trùng âm đạo.

Đo pH âm đạo

Cách đo độ pH âm đạo cùng được dùng để chẩn đoán viêm âm đạo do vi khuẩn. Nếu pH vượt trên ngưỡng 4.5 tức là bạn đã bị bệnh.

Để quá trình xét nghiệm được chính xác nhất bệnh nhân cần đảm bảo:

• Không giao hợp trong 24h trước khi đi khám bệnh.
• Không áp dụng với bệnh nhân đang trong thời kỳ kinh nguyệt.
• Không thụt rửa âm đạo cùng các chất kích ứng trong 24h trước lúc khám
• Cần khai báo chính xác tình trạng của bản thân để có thể chẩn đoán và điều trị tốt nhất.

Cách điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn

Viêm âm đạo do vi khuẩn không khó điều trị. Quan trọng là bệnh nhân phải mạnh dạn đến cơ sở y tế để thăm khám kịp thời. Cách chữa phổ biến hiện nay là dùng thuốc kháng sinh. Ngoài ra nhiều bác sĩ cũng yêu cầu bệnh nhân đặt thuốc âm đạo hoặc dùng kem bôi. Các loại thuốc được nhiều bác sĩ lựa chọn điều trị như:

• Thuốc metronidazol: Loại thuốc kháng sinh được dùng rất phổ biến để điều trị các bệnh nhiễm trùng, nhiễm khuẩn. Metronidazol hoạt động theo cơ chế ngăn vi khuẩn và động vật nguyên sinh tăng trưởng. Có hai cách dùng là uống trực tiếp và đặt thuốc vào âm dạo. 
• Tinidazole: Uống tinidazole sẽ có tác dụng điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn và trùng roi. Với bệnh nhân bình thường, bác sĩ thường sẽ kê đơn 2 gram tinidazole/ ngày cho bệnh nhân và dùng trong 2 ngày. Hoặc bạn cũng có thể dùng 1 gram tinidazole/ ngày trong vòng 5 ngày. Với phụ nữ mang thai bị viêm âm đạo sẽ không được dùng Tinidazole.
• Clindamycin: Nằm trong nhóm kháng sinh lincosamid, clindamycin được nhiều cơ sở y tế dùng chữa viêm âm đạo cho phụ nữ vì ức chế quá trình tổng hợp protein của vi khuẩn. Cách dùng là uống liên tục trong 7 ngày.

Để đạt hiệu quả cao nhất chị em nên tuân thủ theo đơn thuốc của bác sĩ, tuyệt đối không dùng các sản phẩm thuốc đặt âm đạo, dung dịch vệ sinh và kem bôi không rõ nguồn gốc.

Phòng bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn

Để bảo vệ âm đạo trước nguy cơ viêm nhiễm do vi khuẩn ngay từ bây giờ bạn nên thực hiện các biện pháp phòng tránh:

• Vệ sinh âm đạo sạch sẽ: Hàng ngày phải rửa âm đạo sạch sẽ, giữ âm đạo khô ráo. Rửa nhẹ nhàng bên ngoài, không được thụt rửa âm đạo để tránh vi khuẩn xâm nhập. Đặc biệt là trong những ngày hành kinh chị em cần thay băng vệ sinh 4 giờ/ lần, dùng cốc nguyệt san, tăm bông thấm hút đúng cách.
• Không lạm dụng các sản phẩm âm đạo: Dùng dòng sản phẩm dung dịch vệ sinh, kem bôi âm đạo… xác định rõ nguồn gốc rõ ràng, được chuyên gia khuyên khuyên dùng.
• Mặc quần lót thoải mái: Chị em nên chọn mua quần lót có kích thước phù hợp, không quá chật. Chất liệu vải phải thoải mái và thoáng để âm đạo không bị bí. Quần mặc ngoài cũng không nên quá chật.
• Quan hệ tình dục an toàn: Chung thủy một vợ một chồng, không quan hệ bừa bãi. Thực hiện các biện pháp an toàn trong quá trình quan hệ.
• Khám phụ khoa định kỳ: Theo lời khuyên từ chuyên gia, phụ nữ nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng 1 lần ngay cả khi không có dấu hiệu bệnh. Khám định kỳ không chỉ giúp phòng viêm phụ khoa mà còn có các bệnh phụ nữ khác.

Vi khuẩn rất dễ xâm nhập và phát triển gây hại vùng kín phụ nữ. Hy vọng với những thông tin về bệnh viêm âm đạo do vi khuẩn trên đây sẽ giúp bạn hiểu hơn và có biện xử lý hiệu quả nhất.

Xem thêm

Nữ bệnh nhân ung thư và hành trình tìm đến Đông y “đánh bay” viêm âm đạo

Tạm biệt nấm âm đạo, hết ngứa rát nhờ bài thuốc thảo dược được chuyên gia khuyên dùng